giris
------------------
Ergenlik dönemi, bireyin hem fiziksel hem de duygusal olarak büyük değişimler yaşadığı bir süreçtir.
Bu değişimler, zaman zaman yoğun öfke patlamalarına ve ani duygu değişimlerine yol açabilir.
Öfke, aslında doğal bir duygu olmakla birlikte, kontrol edilmediğinde hem bireyin kendisine hem de çevresine zarar verebilir.
Sağlıklı öfke;
Engellenme aşağılanma ve saldırıya uğrama sebepleriyle öfkeleniriz. Öfke her ne kadar yaşanmaması gereken bir duygu olarak algılansa da bu gibi durumlarda öfke normal ve sağlıklı bir duygudur.
Ama dozaj aşip olağan hayatı etkilemeye başladı ise…..
Ergenlerde ki öfkenin bir kaç sebebini saymak isterim.
Önemli sebeblerden biri ailesel faktörler.
🔹Ailede yaşanan tartışmalar, boşanma, aşırı baskıcı ve kuralcı ebeveynler veya
ani bir şekilde ANNE- BABA acı kaybı.
Öfke patlamasına sebeb olabiliyor.
Çocuk bunu haksızlık olarak görüyor, herkes gibi değilim , değersizim diye yorumluyor.
Oldukça yakından takip edilmeli, duygularını gizleselerde içinde ki kopan fırtına bir şekilde dışa vuruyor.
🔹 Hormonal değişim çok önemli ,
Çocuğun vücuttaki hormonal değişikliklerin en yoğun olduğu zamanlardan biridir.
Bu hormonal değişiklikler, gençlerin duygusal hali üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilir ve genellikle duygusal dalgalanmalara, hızlı ruh hali değişikliklerine ve sinirliliğe neden olabilir.
🔹Bana göre en önemli sebeblerden biri çocuklar ANLAŞILMAK istiyor.
Ailesi tarafından , çocuk bu döneminde varlığına ve düşüncelerine fikirlerine saygı duyulsun anlaşılabilinsin ve DİNLENİLMEK istiyor ,
ailesinin onun dilemesi yargılamadan dinlemesi çocuk için çok kıymetli , bunu size açık açık ifade etmez belki de umursamıyor gibi görünür ama içten içe beni anlamakta ne kadar samimi acaba diye sizi takip eder.
Samimiyetinize inandığında sizinle bağ kurmaya içini açmaya başlar.
YARGILAMADAN DİNLE
KOŞULSUZ SEV… Bu dönemde çocuğun en çok ihtiyaç duyduğu sevgidir.
Çocuklar da ki değişim aileleri korkutabiliyor, ama unutmayın ki aynı korkuyu çocuklar içinde yaşıyor.
Çocuk ne kadar hırçın olursa olsun Anne- Baba küsmeden kırılmadan çocuğun elini bırakmadan sabırla elini tutmalı. Bu dönem 6 aydan fazla devam ediyorsa UZMAN desteği alınması şart.
Anne -baba tarafından görülmeyen , duyguları önemsenmeyen çocukta zamanla
DİJİTAL bağımlılık başlayabilir ve asosyalleşme. Sürekli telefon, oyun veya sosyal medya kullanımı artar ve bu durum ergenleri daha sabırsız ve tahammülsüz yapabilir.
Çocuklarınızın duygularını takip edin.
Ergenlerde öfkeyi yönetmek için duygularını ifade etmelerine izin vermek, empati kurmak ve sağlıklı iletişim yolları öğretmek önemlidir.
Özellikle psikolojik danışmanlık sürecinde öfke yönetimiyle ilgili çalışmalar ergenlere
bu dönemde yardımcı olacaktır.
Peki, ergenlerde öfke neden bu kadar sık görülür? Bu duygunun ardında hangi psikolojik ve biyolojik dinamikler yatmaktadır? Bu makalede, ergenlik dönemindeki öfkenin nedenlerini, etkilerini ve sağlıklı başa çıkma yöntemlerini ele alarak gençlerin ve ebeveynlerin bu süreci daha bilinçli bir şekilde yönetmesine yardımcı olmayı amaçlıyorum.
Ergenlik çağında ki çocukların kendilerini fark ettikleri bir zaman dilimi.
Kendi zevkleri , HAYIR , EVET dedikleri şeyleri kendilerine göre yavaş yavaş oluşan giyim ve saç tarzları, sıklıkla kendilerine “BEN KİMİM” diye sordukları ve karakteristik özelliklerinin oturduğu bir zaman.
Ergenler de öfkeli , gergin dönem her çocuk için geçerli değil. Bunun aile içi faktörler yeriştiği ortam , anne- baba ilgisi de çok etkili.
Ergenlik dönemin de çocuklarda psikolojik ve fizyolojik değişimler düşünce , duygu ve davranış değişimlerine sebep olabilse de her çocuğun ergenlik döneminin sıkıntılı geçireceğine dair bir söylemde bulunmak yanlıştır.
Algıları daha hassas oluyor , her zamanki sözlerinize , şakalarınıza , uyarılarınıza daha üst seviyede tepki gösterebiliyorlar.
Sosyal çevresinde ki , arkadaşları ile geçirdiği zaman , bir yere , gruba aidiyet duyma ve uyum sağlama çabası , kendini beğenmeme , çirkin görme , kimsenin onu anlamadığını düşünmek , daha sosyal olma ve dış insanların düşünceleri onlar için çok daha önemli hale gelebiliyor.
Hırçın olmalarının bir kaç sebebini sıralamak gerekirse ;
🔹Duygusal Dalgalanmalar – Mutluluk, öfke, üzüntü gibi duygular çok hızlı değişebilir. Kendi hislerini anlamakta ve yönetmekte zorlanabilirler.
🔹Aile ve Çevresel Baskılar – Aile içindeki kurallar, okul stresi ve arkadaş gruplarına uyum sağlama çabası gibi etkenler onları zorlayabilir. Bu da hırçın davranışlara yol açabilir.
🔹Beyin Gelişimi – Beynin ön lobu (mantık, karar verme, dürtü kontrolü) henüz tam gelişmediği için duygusal tepkileri daha yoğun
🔹Hormonel Değişimler – Ergenlikte hormon seviyeleri hızla değişir. Bu, ani öfke patlamalarına, huzursuzluğa ve sabırsızlığa neden olabilir.
🔹Kimlik Arayışı ve Bağımsızlık İhtiyacı Kendi benliklerini oluşturma sürecindeler ve otoritelerle (ebeveynler, öğretmenler) çatışabilirler. Kendi kararlarını vermek isterler ama bazen bunun sorumluluğunu
Hırçınlıklarını anlamak ve sağlıklı bir iletişim kurmak için onları yargılamadan, sabırla dinlemek ve desteklemek çok önemli.
Konuşurken çocukların duygularını küçümsemeyin, ( şunun için mi bu tepkiyi veriyorsun ) vs.gibi.
Onları anladığını belirtin , sevginizi koşulsuz bir menfaat e bağlamadan gösterin. Onu önemsediğinizi hissetmeli.
Bu dönemlerde çocukları SPOR veya BİR HOBİ edinmeini sağlayın.
Enerjisini boşaltmak iyi gelecektir, böyle zamanlarda odalarından çıkmak istemeyen gençlerde oluyor ama doğru bir şekilde yaklaşılırsa size açılacak ve isteklerini belirteceklerdir.
BMQ Master Class Uzmanı
Psk.dan Mehtap Tasci ..
